Türkiye’de Yurt Dışı Çıkış Harcının Serüveni
Yurt dışına seyahat öncesi ödenen çıkış harcı, Türkiye’de vergi sistemi içinde dikkat çekici bir geçmişe sahip. İlk kez 18 Şubat 1963’te “Dış Seyahat Harcamaları Vergisi” adı altında çıkış yapan bu mekanizma, ortak akıl ve ekonomik zorunluluklarla şekillendi.
1984–1996 arası, harç uygulaması kaldırıldıktan sonra sabit bir dolar karşılığı uygulandı. Sonrasında bir süre ara verildi ama 2001, uygulama yeniden başladı ve 50 USD karşılığı TL olarak tahsil edilmeye başlandı.
2007’de 15 TL’ye indirilen harç, TOKİ’ye kaynak aktarılarak toplumsal bir işlev üstlendi. Ancak bu huzurlu dönem uzun sürmedi; 2019’da yeniden 50 TL, 2022’de ise 150 TL olarak güncellendi.
2025 yılı geldiğinde, harç 710 TL oldu.
Fakat 10.9.2025 tarihinde “1000 TL oldu.
Kısacası, Türkiye’nin yurt dışına çıkış harcı, dönemin yönetim anlayışlarına, ekonomik koşullarına ve politik tercihlere göre şekillenen canlı bir hikâye. Kim bilir, belki gelecekte yeni bir güncelleme ile yeniden karşılaşırız!
Yurt Dışı Çıkış Harcı Kimler Muaf?
“Yurt dışı harç pulu ne kadar?” sorusu kadar önem taşıyan bir diğer soru da bu harcı ödemekten muaf tutulan kişiler hakkındadır. Bazı T.C. vatandaşları yurt dışına çıkarken pasaport işlemlerini yurt dışı çıkış harcı ödemeden de tamamlayabilir.
Yurt dışı çıkış harcı muafiyet durumunun geçerli olduğu kişileri şu şekilde sıralayabiliriz.
- Çıkış itibariyle yurt dışında oturma iznine sahip olanlar
- Yedi yaşın altındaki tüm çocuklar
- Yurt dışına ticari amaçla sefer yapan yolcu ve yük taşıma araçlarının mürettebatı
- KKTC’ne kimlik belgesi ile çıkış yapan kişiler
- Oturma belgesi yerine Green Card ibraz edebilenler
- Pasavan vb. belgelerle çıkış yapanlar
- Çifte pasaporta sahibi olup seyahat ederken diğer ülke ülke pasaportunu kullanan vatandaşlar
Pasaportunda “işçidir, işçi ailesidir, işçi çocuğudur veya süresiz oturumu bulunmak” kaşesi yer alan kişiler oturum belgesi göstermeseler de harçtan muaf olurlar. Bu kaşenin bulunmadığı pasaportlar için ise “süresiz/… tarihleri arasında yurt dışında oturma ve/veya çalışma izni bulunmaktadır.” kaşesi olanlar da yurt dışı çıkış harcından muaftır.
Resmi görev ile yurt dışına çıkmış olan kamu görevlileri ise harç muafiyetinden yararlanamazlar.
Yeşil Pasaportlu Yurt Dışı Çıkış Harcı Öder mi?
Peki yeşil pasaportlular yurt dışı çıkış harcı öder mi? Bu sorunun cevabı evettir. Yeşil pasaport sahipleri de yurt dışı çıkış harcı ödemekle yükümlüdür. Halk arasında “yeşil pasaport ayrıcalıklıdır” algısı bulunsa da, bu ayrıcalık yurt dışı çıkış harcını kapsamaz. Yeşil pasaportlular dahil Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkes, pasaport türü fark etmeksizin (yeşil, gri, siyah ya da bordo) yurt dışına çıkarken çıkış harcını ödemek zorundadır.
Gri Pasaportlu Yurt Dışı Çıkış Harcı Öder mi?
Gri pasaport, resmi görevle yurt dışına çıkan kamu personeline verilen ve bazı ayrıcalıklar sunan özel bir pasaport türüdür. Bu ayrıcalıklardan biri de yurt dışı çıkış harcı muafiyetidir. Gri pasaport sahibi olan kişiler, yurt dışına çıkarken çıkış harcından muaftır. Bordo pasaport sahipleri, pasaport harcı ve defter bedeli olmak üzere iki ayrı ücret öderken, gri pasaportlular yalnızca defter bedelini ödemekle yükümlüdür.
Kıbrıs’a Giderken Yurt Dışı Çıkış Harcı Ödenir mi?
Kıbrıs yurt dışı çıkış harcı konusunda farklı bir uygulamaya tabidir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne çipli T.C. kimlik kartı ile seyahat eden kişilerin yurt dışı çıkış harcı ödemelerine gerek yoktur.
Yurt Dışı Çıkış Harcı Ne Zaman Ödenir?
Yurt dışı çıkış harcının, pasaport kontrolüne gitmeden önce mutlaka ödenmiş olması gerekir. Çünkü çıkış kapılarında görevli emniyet personeli, harcın ödendiğini ya da kişilerin bu harçtan muaf olup olmadığını kontrol eder. Harç, makbuz ya da pul ile belgelendirilir ve bu belge pasaport kontrolünde görevliye sunulur.
Online Ödeme
- Yurt dışı çıkış harcı yatırma işlemini internet üzerinden pratik, hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştirmek de mümkündür.
- Tarayıcıdan www.ivd.gov.tr adresine gir.
- Ana sayfada yer alan “Hızlı Ödeme” seçeneğine tıkla.
- Açılan menüden “Harç ve Değerli Kâğıt Bedeli Ödeme” bölümünü seç.
- Bu bölümde yer alan “Yurt Dışı Çıkış Harcı Ödeme” seçeneğine tıkla.
